Phái sinh là gì? Có nên đầu tư vào chứng khoán phái sinh?

Thị trường chứng khoán đã được chứng minh là con đường đầu tư ưa thích của nhiều nhà đầu tư kể cả người mới bắt đầu hay người đầu tư đã có kinh nghiệm. Trong số các nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm lựa chọn tìm cách đầu tư vào chứng khoán phái sinh vì nó cho phép đa dạng hóa danh mục đầu tư và bảo hiểm rủi ro hơn so với nhiều loại tài sản khác tạo nên một khoản đầu tư lý tưởng.

Phái sinh là gì?

Phái sinh là một hợp đồng giữa hai hoặc nhiều bên có giá trị dựa trên một tài sản tài chính cơ bản đã được thỏa thuận như chứng khoán hoặc một tập hợp các tài sản. Các công cụ cơ bản phổ biến bao gồm trái phiếu, hàng hóa, tiền tệ, lãi suất, chỉ số thị trường và cổ phiếu.

Các nhà đầu tư dày dặn kinh nghiệm ưa thích đầu tư phái sinh

Các loại hợp đồng phái sinh

Có bốn loại hợp đồng phái sinh – hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai, quyền chọn và giao dịch hoán đổi. 

Hợp đồng tương lai và kỳ hạn: Hợp đồng tương lai là hợp đồng đại diện cho thỏa thuận mua hoặc bán một tập hợp tài sản tại một thời điểm xác định trong tương lai với một số tiền xác định. Kỳ hạn là hợp đồng tương lai nhưng không được tiêu chuẩn hóa. Chúng không được giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán.

Hơp đồng quyền chọn: Hợp đồng quyền chọn hoạt động như các phiên bản không ràng buộc của hợp đồng tương lai và kỳ hạn. Chúng đề ra một thỏa thuận để mua và bán một thứ gì đó trong một mức giá nhất định tại một thời điểm nhất định, mặc dù bên mua hợp đồng không có nghĩa vụ phải sử dụng nó. Do đó, các hợp đồng tùy chọn thường yêu cầu bạn trả một khoản phí bảo hiểm đại diện cho một phần giá trị của thỏa thuận.

Hoán đổi: Hoán đổi cho phép hai bên ký kết hợp đồng để trao đổi dòng tiền hoặc nợ phải trả nhằm giảm chi phí hoặc tạo ra lợi nhuận. Điều này thường xảy ra với lãi suất, tiền tệ, hàng hóa và các vụ vỡ nợ tín dụng. Cách chính xác hoạt động của giao dịch hoán đổi là chúng phụ thuộc vào tài sản tài chính được trao đổi. Để đơn giản, giả sử một công ty ký hợp đồng trao đổi một khoản vay lãi suất thay đổi lấy một khoản vay lãi suất cố định với một công ty khác. 

Chứng khoán phái sinh được sử dụng với mục đích gì?

Các bên tham gia vào một giao dịch phái sinh nhằm mục đích:

Bảo vệ một vị trí tài chính: Nếu nhà đầu tư lo lắng về việc giá trị một tài sản cụ thể của mình không biết sẽ đi đâu về đâu trong tương lai, họ có thể sử dụng công cụ phái sinh để bảo vệ tài sản của mình khỏi những tổn thất tiềm ẩn.

Suy đoán về giá của một tài sản: Nếu nhà đầu tư tin rằng giá trị của tài sản sẽ thay đổi đáng kể, họ có thể sử dụng công cụ phái sinh để đặt cược vào lãi hoặc lỗ tiềm năng của nó.

Sử dụng quỹ hiệu quả hơn: Hầu hết các công cụ phái sinh được cấp quyền ký quỹ, có nghĩa là bạn có thể tham gia vào hoạt động phái sinh với số tiền của riêng bạn. Điều này rất hữu ích khi bạn muốn phân bổ tiền cho nhiều khoản đầu tư để tối ưu hóa lợi nhuận mà không bị ràng buộc ở một nơi và cũng có thể dẫn đến lợi nhuận lớn hơn nhiều lần. Nhưng đồng thời nó  cũng có nghĩa là bạn có thể bị thua lỗ nặng nếu đặt cược sai với một hợp đồng phái sinh.

Đầu tư phái sinh tạo ra lợi nhuận cực khủng

Rủi ro của Phái sinh

Các công cụ phái sinh có thể cực kỳ rủi ro cho các nhà đầu tư. Rủi ro tiềm ẩn bao gồm:

Rủi ro đối tác: Khả năng bên B trong thỏa thuận có thể vỡ nợ cao với các công cụ phái sinh, đặc biệt là khi chúng được giao dịch qua quầy. Bởi vì các công cụ phái sinh về bản chất là không có giá trị, nó chỉ có giá trị khi độ tin cậy của mọi người hoặc công ty đặt niệm tin và đồng ý với nó.

Thay đổi điều kiện: Khi tham gia vào các hợp đồng phái sinh bạn sẽ bị ràng buộc bởi các điều khoản hợp đồng với một mức giá nhất định có thể sẽ mang lại lợi nhuận cao hoặc dẫn đến thất bại. Nếu bạn đồng ý với hợp đồng tương lai, kỳ hạn hoặc hoán đổi, bạn có thể bị buộc phải chấp nhận những khoản lỗ đáng kể, những khoản lỗ có thể được tăng lên theo mức ký quỹ bạn đã thực hiện. Ngay cả những hợp đồng tùy chọn không bắt buộc cũng không phải là không có rủi ro vì bạn phải bỏ ra một số tiền để ký kết các hợp đồng mà bạn có thể không muốn thực hiện.

Đi cùng với những khoản lợi nhuận khủng là các rủi ro khó lường trước

Sự phức tạp: Đối với hầu hết các nhà đầu tư phái sinh, đặc biệt là những công cụ dựa trên các loại hình đầu tư mà họ không quen thuộc có thể sẽ gây khó khăn đối với những người mới bắt đầu vì sự phức tạp vốn có của nó. 

Kết luận

Đầu tư phái sinh cực là kỳ rủi ro và không phải là lựa chọn tốt cho những nhà đầu tư mới bắt đầu hoặc thậm chí những nhà đầu tư trung gian. Hãy đảm bảo rằng bạn đã có những kiến ​​thức cơ bản về tài chính như quỹ khẩn cấp và các khoản đóng góp khi nghỉ hưu được duy trì theo cấp số nhân trước khi bạn đi sâu vào các khoản đầu tư mang tính quy mô như công cụ phái sinh. 

Tìm hiểu thêm thông tin về chứng khoán phái sinh tại đây trước khi bắt đầu đầu tư.